«Οι γυναίκες στην Επανάσταση του 1821»: Η δράση και η συμμετοχή τους στον αγώνα για την ανεξαρτησία

Mία ενδιαφέρουσα εκδήλωση για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, διοργανώνει ο Δήμος Παύλου Μελά, συνδυάζοντάς την και με τα 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821.

Όπως αναφέρει στη σχετική ανακοίνωσή του: “Ήταν μητέρες, κόρες και σύζυγοι, άλλες με ονόματα ηχηρά που έμειναν στην ιστορία, μα οι περισσότερες «ανώνυμες» γυναίκες με δύναμη ψυχής που διαδραμάτισαν το δικό τους σημαντικό ρόλο στην πορεία προς την ανεξαρτησία από τον τουρκικό ζυγό.

Τη δράση αυτών των γυναικών πρόκειται να αναδείξει η διαδικτυακή ομιλία με θέμα «Οι γυναίκες στην Επανάσταση του 1821» που διοργανώνει το Τμήμα Πολιτισμού του Δήμου Παύλου Μελά μέσω της πλατφόρμας zoom και θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 8 Μαρτίου 2021 στις 19:00, με εισηγήτρια την ιστορικό Βασιλική Λάζου.

Αφορμή για τη διοργάνωση της διαδικτυακής εισήγησης αποτελεί η επέτειος για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, καθώς και ο εορτασμός για την Ημέρα της Γυναίκας, ενώ οι άξονες στους οποίους θα κινηθεί καλύπτουν τόσο τη ζωή και την καθημερινότητα των γυναικών κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, όσο και τις πράξεις και τη στάση τους απέναντι στο θάνατο, το φόβο και την πείνα.

Από το Σούλι ως το Μεσολόγγι και τα νησιά, οι γυναικείες μορφές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 συνέβαλαν με τρόπο ουσιαστικό στην οργάνωση και διεξαγωγή της: εφοδίαζαν τους αγωνιστές με πολεμοφόδια, πολέμησαν στο πλάι τους σαν γνήσιες ηρωίδες, αφιέρωσαν τη ζωή τους και πρόσφεραν τις περιουσίες τους για την Ελλάδα, για την ελευθερία. Υπήρξαν όμως και οι γυναίκες που βίωσαν τον πόλεμο από το δικό τους μετερίζι, παλεύοντας με καθημερινές, αλλά συχνά ανυπέρβλητες δυσκολίες.

Η ομιλία που έχει προγραμματιστεί για τις 8 Μαρτίου πραγματεύεται ακριβώς αυτό: τον τρόπο με τον οποίο εκείνες βίωσαν τη ζοφερή πραγματικότητα του πολέμου και την ανάταση της Επανάστασης. Μιλά για τη μοίρα όσων βρέθηκαν μέσα στα κάστρα και τις πολιορκημένες πόλεις, στην ύπαιθρο και τα νησιά. Φέρνει στην επιφάνεια τη γυναικεία δράση στην Τριπολιτσά, το Μεσολόγγι, την Αθήνα και τη Μάνη. Περιγράφει τις στερήσεις και την υποδούλωση, ενώ αναφέρεται στις επώνυμες και τις ανώνυμες γυναίκες της επανάστασης και αποτιμά τι έχασαν και τι κέρδισαν στον ελληνικό αγώνα για ανεξαρτησία.

Με λίγα λόγια, η εισήγηση παρακολουθεί τη ζωή των γυναικών εν καιρώ πολέμου και εντάσσει τη δράση τους στo πλαίσιο και τα γεγονότα της εποχής.

Στην Επανάσταση του 1821 και τον μακρόχρονο αγώνα της Ανεξαρτησίας οι γυναίκες, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, ήταν αυτό που η εποχή τους όριζε να είναι. Κυρίως θύματα: θύματα ακούσια των σφαγών, των βομβαρδισμών και των συγκρούσεων, της προσφυγιάς και της φυγής, επιφορτισμένες με την αναζήτηση τροφής και καταφυγίου, εμπόρευμα στα σκλαβοπάζαρα, λεία πολέμου και εύκολα -αδιάφορα- αναλώσιμες.

Σε μια εποχή με έντονες και συνεχείς στρατιωτικές εξελίξεις, πολιτικές ανακατατάξεις, διχογνωμίες και έριδες, με τα όρια ανάμεσα σε εμπόλεμους και άμαχους θολά και δυσδιάκριτα, οι περισσότερες γυναίκες βρέθηκαν να συμμετέχουν με παθητικό τρόπο στην πολεμική περιπέτεια.

Πολύ λίγες ήταν εκείνες που πήραν μέρος στο ενεργό γράψιμο της ιστορίας και υπερέβησαν τον ρόλο της μητέρας, της συζύγου και της νοικοκυράς. Έγιναν αυτές που πήγαιναν στα τείχη τα πολεμοφόδια. Αυτές που μετέφεραν υλικά και επισκεύαζαν τις οχυρώσεις. Αυτές που τύλιγαν τους τραυματίες με επιδέσμους φτιαγμένους από τα σεντόνια τους. Αυτές που στις πολιορκίες και τα στρατόπεδα μετέτρεπαν με κόπο τα γεννήματα σε αλεύρι”.

H εισηγήτρια

Η Βασιλική Λάζου είναι ιστορικός. Από το 2017 διδάσκει θέματα σύγχρονης ιστορίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ. Έχει λάβει μέρος σε συνέδρια και έχει δημοσιεύσει άρθρα σε συλλογικούς τόμους, σε επιστημονικά περιοδικά και τον Τύπο και διατέλεσε επιμελήτρια ιστορικών εντύπων εφημερίδων μεγάλης κυκλοφορίας. Τον Μάρτιο του 2021 θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Διόπτρα το βιβλίο της «1821: Γυναίκες και Επανάσταση. Από τον οθωμανικό κόσμο στο ανεξάρτητο ελληνικό κράτος».

www.ertnews.gr